|
Prof.Dr.Coşkun Can Aktan Değişim ve Yeni Global Yönetim, İstanbul: MESS Yayınları, 1997. Lütfen referans bilgileri için bu kaynağa müracaat ediniz. Bilimsel etik ilkelerine uygun olarak atıfta bulunulması önemle rica olunur. Fikir ve Sanat Eserleri Hakkındaki Kanun'daki haklar muhfuzdur. © C.C.Aktan |
PERFORMANS DEĞERLENDİRİLMESİ
VE
ÖLÇÜLMESİNE YÖNELİK
DEĞİŞİM İLKELERİ
ORGAN
İZASYONLARDA SÜREKLİ GELİŞMEYE YÖNELİK PERFORMANS DEĞERLENDİRME VE ÖLÇME SİSTEMİ VE SINK'IN SEKİZ AŞAMASI (*)1. Organizasyonda performans geliştirilmesine yönelik bir plan geliştir.
2. Performans geliştirme planının amaçlarını tespit et.
3. Organizasyonda mevcut performansı değerlendir ve ölç. Performans konusunda problemleri belirle. Organizasyonda kalite ile ilgili enformasyon topla.
4. Mevcut performans düzeyi ile ulaşılmak istenilen performans düzey arasındaki açığı tespit et.
5. Performans artırılması için gerekli yeni enformasyonun nasıl değerlendirileceği ve verilerin nasıl etkin bir şekilde kullanılacağı ile ilgili analizler yap.
6. Sahip olunan enformasyonun dizaynı ve geliştirilmesini sağla.
7. Performans değerlendirilmesi ve ölçülmesi ile ilgili olarak yöntem ve teknikleri tespit et.
8. Performans değerlendirmesi ve ölçülmesini gerçekleştir. Daha sonra elde edilen veriler çerçevesinde organizasyonda performansın sürekli olarak geliştirilmesini sağla.
ORGANİZASYONLARDA PERFORMANS DEĞERLENDİRİLMESİ VE ÖLÇÜLMESİNDE ON KURAL (*)
I. PERFORMANS PLANLANMASI
1. Performans değerlendirilmesinde amaçları iyi bir şekilde belirle.
2. Performans değerlendirilmesi ve ölçülmesinde bireyler ve grupların faaliyetlerini farklı kategoriler ve kriterler çerçevesinde analiz et.
3. Organizasyonda performans değerlendirilmesinde ve ölçülmesinde sadece bir tek kriteri esas alma. Performans göstergeleri olarak produktivite, kalite, zamanlama, yaratıcılık ve diğer faktörleri esas al.
4. Organizasyonda performans değerlendirilmesinde müşterilerin bakış açısını dikkate al. Müşterilerin sunulan mal ve hizmetten memnun olup olmadığını tespit etmeye imkan sağlayacak kriterleri kullan.
5. Organizasyonun performansını diğer rakip firmalarla değerlendirerek yapmaya çalış. "Benchmarking" uygulayarak organizasyonun güçlü ve zayıf yönlerini belirle.
6. Organizasyonda performans değerlendirilmesinde bazı teknik unsurları gözden kaçırma. Örneğin, enflasyonun organizasyon faaliyetleri üzerindeki etkilerini dikkate almayı unutma.
II. PERFORMANS YÖNETİMİ
7. Organizasyonda performans değerlendirilmesi ve ölçülmesi faaliyetlerini katılımcı bir perspektifi esas alarak uygula. Bu konuda çalışma grupları oluştur.
8. Performans değerlendirilmesi ve ölçülmesinde fayda-maliyet analizini uygula.
9. Organizasyonda strateji değişikliklerine paralel bir şekilde performans değerlendirilmesi ve ölçülmesi yöntemlerini değiştir.
10. Performans değerlendirilmesi ve ölçülmesi uzun vadeli bir süreçtir. Bu bakımdan üst yönetimin bu konuda sabırlı ve kararlı olması gereklidir.
ORGANİZASYONLARDA PERFORMANS DEĞERLENDİRİLMESİNDE "FAMİLY OF MEASURES" MODELİ (*)
PERFORMANS KAVRAMININ YEDİ BOYUTU VE PERFORMANS GÖSTERGELERİNE ÖRNEKLER (*)
I. Hizmet Etkinliği (Effectiveness)
• Satış personeli tarafından gerçekleştirilen satış yüzdesi
• Ürün ya da bölge başına müşteri devri
• Pazar payı (mevcut ve potansiyel yüzdesi)
• Müşteriler açısından işletmenin itibarı
• Gerçekleşen projeler/planlanan projeler
• Zamanında teslim edilen mal yüzdesi
II. Etkinlik (Efficiency) ve Girdilerden Yararlanma (Rate of Utilization)
• En yüksek-en düşük veya düşük hedef düzeyleri
• Üretim için planlanan malzeme eksikliği yüzdesi
• Bir siparişin gerçekleşmesinde ortalama toplam maliyetteki değişme
• En alt düzeye düşen stok kalemlerine ait bildirimler
• Yüksek oranda bozuk mal veya israf
• Makine arızası
• İşgücü (direkt ve indirekt) oranları
• Ortalama üretim süresi
• Makine kullanım oranları
• Yer kullanım oranları
• Stok devir oranları
III. Kalite
• Satın alınan mal ve malzemede red yüzdesi
• Üretimde red oranları
• Yeniden işleme, düzeltme oranları
• Müşteri şikayetleri oranı
• Garanti masrafları
IV. Verimlilik
• Çalışan başına satış
• Çalışan başına üretim
• Enerji verimliliği
V. Çalışma Yaşamının Kalitesi
• Devamsızlık
• İşçi devir oranı
• İşçi-işveren uyuşmazlıklarının sayısı
• Kaza sayısı
• Hedeflenen düzeyi geçen işçilik saatleri
VI. Yenilik
• Yeni uygulanan üretim yöntemleri sayısı
• Yeni yöntem uygulamaları sonucu zaman ve maliyet tasarrufu
• Yeni teknoloji uygulamaları sonucu sağlanan zaman ve maliyet tasarrufu
VII. Karlılık/Bütçeye Uygunluk
• Bütçelenen satışlara göre gerçekleşen satışlar
• Hedef düzeylerini aşan bütçe sapmaları
• Yatırımların getirisi
• Satışların yüzdesi olarak kar
• Çalışan başına kar
• Temettü ödemelerinde artış yüzdesi
• Borçların toplam varlıklara oranı