TAIICHI OHNO ve

TAM ZAMANINDA ÜRETİM, KANBAN VE JİDAKO

 

           Taiichi Ohno, 1912 yılında Japonya’da doğdu. Nagoya şehrinde bulunan Yüksek Sanayi Okulu, makine mühendisliği bölümünden mezun oldu.

 

           Ohno,yaklaşık 45 yılını Toyoto şirketler grubunda çalışarak geçirdi. İlk önce Toyoto grubunda tekstil sektöründe hizmet veren Toyoto Spinning ve Weaving şirketlerinde çalışmaya başladı. 1945 yılında  bugünkü Toyoto Motor Company adlı şirkette üretim departmanının başına getirildi. 1947 yılında ise tesisin mekanik üretim departmanının başına getirildi.  1960 yılında Toyoto otomobil fabrikasının  stratejik üretim birimlerinden biri olan yeni bir fabrikanın başına genel müdür olarak atandı.  1970 yılında  tüm Toyoto şirketler grubunun genel müdürü, 1975 yılında ise Başkan Yardımcısı oldu. 1978 yılında yaş sınırı nedeniyle  emekli oldu ve danışman olarak çalışmaya başladı. Taiichi Ohno, bugün yönetim dünyasında  Toyotizm ya da Ohnizm olarak adlandırılan yönetim felsefesinin kurucusu olarak kabul edilir. Ohno’nun Toyoto üretim ve yönetim modelinde üç temel unsur bulunmaktadır:

 

·       ·      Tam Zamanında Üretim ve Kanban Sistemi. Bu sisteme göre, fabrikada işler istenen parçalarla, istenen zamanda ve istenen miktarlarda yürütülmelidir. Üretimde her parça, montaj zinciri üzerindeki alana “doğru zamanda” gelmelidir. Bunun için “kanban” adı verilen bir çalışma yöntemi kullanılmalıdır.  Toyota üretim sisteminde montaj zincirine her parçanın “ kanban” adı verilen bilgi formlarında kesin olarak belirlenmiştir. 

·       ·      Jidako.  Üretimde hataları bulmaya çalışan mekanizmaya verilen isimdir. Jidako, üretim hatalarının saptanması halinde üretimin otomatik olarak durmasını sağlayan mekanizmadır.

·       ·      Poka Yoke. İşbaşında ürünün dizaynını, üretim sürecinde hata ortaya çıkarmayacak ve “hata geçirmez” bir özellikte yapmaya çalışmak.

1.     


v     Kaynak: Coşkun Can Aktan, Yönetimde Rönesans ve Kalite Devrimi, Ankara: TOSYÖV Yayınları, 2000.