Kurumsal Kültür

WWW.CANAKTAN.ORG

KURUM KÜLTÜRÜ TÜRLERİ

COŞKUN CAN AKTAN & HASAN TUTAR

Kurumlar, kendi ayırt edici kültür ve alt kültür unsurlarına sahip sistemlerdir. Kurumlarda çeşitli kültür tipleri vardır. Kurum çalışanlarının çoğunluğu tarafından paylaşılan temel değerler, kurumsal kültür tipini ortaya koyar. Buradan da anlaşılacağı üzere, bir kurumun kültür türünden söz edildiğinde, aslında o kurumun baskın kültürü ifade edilmektedir.

Tıpkı insanların sahip oldukları karakterler ve kimlikler gibi, kurumların da kendilerine özgü karakterleri ve kimlikleri bulunmaktadır. Koruyucu kültür, geliştirici kültür, analizci kültür, Başlıca kurum kültürü türlerini şu şekilde sınıflandırmamız mümkündür.[1]

Muhafazakar kültür. Bu kültür türü muhafazakâr inanç ve değerlere sahiptir; kültürü devralıp, onu yaşamayı ve sonraki nesillere devretmeyi esas alır.  Muhafazakar kültür, kültürel değişime ihtiyatla yaklaşmaktadır.

Değişimci  kültür. Değişimci  ya da yenilikçi kurum kültürü tipini benimseyen kurumlar, geleneksel değerleri korumadan çok her alanda yenilikçi olmayı esas almaktadır. Değişimi yaşamın en temel yasası olarak gören yenilikçi kurum kültürü tipine sahip olan kurumlar, yeni ürün üretmek, yeni pazarlara ulaşıp orada tutunmayı esas almaktadır. Bu yönüyle yenilikçi kültür türünde kurumlar risk almaktan kaçınmazlar, hatta riski başarının kaynağı olarak görmektedir. Geliştirici kurum kültürüne sahip olan kurumlar, geleneksel kültürün koruyucu, mekanik, merkezi ve hiyerarşik yapısının aksine, organik, esnek, yenilikçi, çok merkezli veya adem-i merkezi örgütlenmeyi esas alır.  

Süreklilik kültürü. Süreklilik kültür tipini benimseyen kurumlar, muhafazakar ve değişimci kültür türünü aynı anda benimserler. Süreklilik kültüründe, geçmişe bağlı kalındığı ölçüde geleceğe uzanmanın daha kolay olacağı varsayımına inanılmaktadır. İstikrar ve denge ile değişimin her zaman bir arada olması gereğine inanılır.

Direnç kültürü. Bu kültür tipine sahip olan kurumlar değişim karşısında proaktif davranmamakta, aksine çevresel değişime karşı reaktif tutum göstermektedirler. Direnç kültür tipinin egemen olduğu kurumlarda değişim baskıları kurumun dış çevresinden gelmekte, ancak içeridekiler değişime direnç göstermektedirler.

................................

.................................

.................................................
 


[1] Kurum kültürünün türleri konusunda bkz: Handy, 1981; Vries M. K  & D. Miller , 1986 ; Pheysey, 1993. Türkçe literatürde konuyu ele alan çalışmalar için bkz: Vural, 1998: 74-84;  Eren, 2001; Terzi, 2000: 65-90;  Başaran, 2000.

 

 

                                                              © COPYRIGHT 2006, C.C.Aktan

Tüm hakları saklıdır. Bu web sayfasında Coşkun Can Aktan'ın editörlüğünü yaptığı  Kurumsal Kültür (Ankara: SPK Yayını, 2006) adlı kitabın bir kısmı yeralmaktadır. Bu web sayfasındaki bilgilerden yararlanıldığında bilimsel araştırma etik ilkeleri gereğince kaynak gösterilmesi gerekir.  Bu web sayfasındaki metinlerin tamamı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası hükümleri gereğince yazılı izin alınmaksızın hiç bir şekilde kullanılamaz.