Ülke ve Dünya Ekonomisindeki Yeri
Ülkemiz
açısından genel bir değerlendirme yapılacak olursa işyeri sayısı, çalışanlar
sayısı ve katma değer olmak üzere üç önemli göstergeye bakıldığında küçük
ve orta ölçekli işletmelerin ülkemizin gerek sosyal gerekse ekonomik dokusunda önemli
bir yer işgal ettiği görülmektedir.
- Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi İşletmeleri imalat
sanayiinde faaliyet gösteren işletmelerin % 99.5’ini oluşturmaktadır.
- İmalat sanayiindeki istihdamın % 61.1’i Küçük ve Orta
Ölçekli Sanayi İşletmelerinde yer almaktadır.
- Yaratılan katma değerde ise Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi
İşletmelerinin payı ise % 27.3’dür.
KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİN
ÖLÇEKSEL DAĞILIMI*
Sanayi Ölçeği |
İşletme Sayısı |
İşletme Payı (%) |
Çalışan Sayısı |
Çalışan Payı (%) |
Katma Değer (Trilyon TL) |
Katma Değer Payı (%) |
Küçük Ölçekli Sanayi (1-49) |
194.546 |
98.4 |
721.469 |
47.1 |
37.9 |
14.1 |
Orta Ölçekli Sanayi(50-199) |
2.247 |
1.1 |
213.676 |
14.0 |
35.6 |
13.2 |
KOS(1-199) |
196.793 |
99.5 |
935.144 |
61.1 |
73.5 |
27.3 |
Büyük Sanayi (200+) |
982 |
0.5 |
595.601 |
38.9 |
194.9 |
72.7 |
TOPLAM İMALAT SANAYİ |
197.775 |
100.00 |
1.530.745 |
100.00 |
268.4 |
100.00 |
(*)
Kaynak DIE1992 yılı genel sanayi ve işyerleri sayımı.
ÇEŞİTLİ
ÜLKELERDE KÜÇÜK İŞLETMELERLE İLGİLİ EKONOMİK GÖSTERGELER
|
A.B.D. |
ALM. |
HİND. |
JAP. |
İNG. |
G. KORE |
FRA. |
İTA. |
TÜRK. |
Küçük İşletmelerin Toplam İşletmelere Oranı |
97.2 |
99.8 |
98.6 |
99.4 |
96.0 |
97.8 |
99.9 |
97.0 |
98.8 |
Küçük İşletmelerde İstihdam Oranı (%) |
50.4 |
64.0 |
63.2 |
81.4 |
36.0 |
61.9 |
49.4 |
56.0 |
45.6 |
Küçük İşletmelerin Yatırım Payı (%) |
38.0 |
44.0 |
27.8 |
40.0 |
29.5 |
35.7 |
45.0 |
36.9 |
6.5 |
Küçük İşletmelerin Üretim Payı (%) |
36.2 |
49.0 |
50.0 |
52.0 |
25.1 |
34.5 |
54.0 |
53.0 |
37.7 |
Küçük İşletmelerin İhracat Payı (%) |
32.0 |
31.1 |
40.0 |
38.0 |
22.2 |
20.2 |
23.0 |
- |
8 |
Küçük İşletmelere Verilen Kredi Payı (%) |
42.7 |
35 |
15.3 |
50.0 |
27.2 |
46.8 |
48.0 |
- |
3-4 |
Özellikleri
- Daha az yatırımla daha çok üretim ve ürün çeşitliliği
sağlamaktadır,
- Daha düşük yatırım maliyetleriyle istihdam imkanı
yaratmaktadır,
- Yapıları itibariyle ekonomik dalgalanmalardan daha az
etkilenmektedir,
- Talep değişikliklerine ve çeşitliliklerine daha kolay uyum
gösterebilmektedir,
- Teknolojik yeniliklere daha yatkındır,
- Bölgelerarası dengeli kalkınmayı sağlar,
- Gelir dağılımındaki çarpıklıkları asgariye indirir,
- Ferdi tasarrufları teşvik eder, yönlendirir ve
hareketlendirir,
- Büyük sanayi işletmelerinin vazgeçilmez destekleyicisi ve
tamamlayıcısıdır,
- Politik ve sosyal sistemlerin denge ve istikrar unsurudur,
- Demokratik toplumun ve liberal ekonominin ana sigortalarından
biridir.
Sorunları
Ülkemizin
ekonomik ve sosyal yapısında çok önemli bir yeri olan Küçük ve Orta Ölçekli
Sanayi İşletmelerinin birçok sorunları bulunmaktadır. Bunların başlıcaları
şunlardır:
- Kredi temininde güçlük çekmektedirler. Bankaların
kredilerinden aldıkları pay % 4 civarındadır.
- Teşviklerden hemen hemen hiç yararlanamamaktadırlar.
- Diğer finansman araçlarından yeterince
yararlanamamaktadırlar.
- Teknoloji düzeyleri genellikle düşüktür.
- Yurtiçi ve yurtdışı teknik ve ticari gelişmeleri
izleyememektedirler.
- Kalifiye eleman sıkıntısı çekmektedirler.
- Gümrük Birliği şartlarında rekabet güçlerinin
geliştirilmesine ihtiyaç duymaktadırlar.
Kaynak:http://www.dto.org.tr ve http://kobinet.org.tr |
