Lizbon Avrupa Doruğu’nun temel mesajı: AB’nin önümüzdeki 10 yılı hedef alarak kendisine belirlediği stratejik hedef kapsamında dünyanın rekabet gücü en yüksek ve dinamik bilgi güdümlü ekonomisini, daha iyi iş imkanları ve sosyal kaynaşma ve sürdürülebilir ekonomik büyüme kapasitesine sahip olarak, oturtmayı planlaması hakkındadır.

Bu hedefe ulaşmak üzere;

· müteşebbis ve

· yenilikçi (innovative)

işletmeler oluşturulmasının gerekli olduğu ifade edilmektedir.

Bu kapsamda yeni ekonomide sistematik bir yaklaşımla;

· Müteşebbislerde, müteşebbislik ruhu ve risk almanın teşvik edilmesi

· Etkin innovasyon ve araştırma politikası, risk sermayesi ile desteklenmiş dinamik bir müteşebbis yaratma ortamının inşa edilmesi

· Müteşebbislerin yurtiçi ve yurtdışı pazarlara erişerek ürünlerini satma imkanlarının oluşturulmasının sağlanması

gerekmektedir. Sözkonusu çok yıllık program önümüzdeki 5 yılda müteşebbis politikasının uygulamasındaki zorlukları giderecek şekilde planlanmıştır.

B) AVRUPA MÜTEŞEBBİSLİK POLİTİKASI İÇİN MÜCADELE VE ZORLUKLAR

1. Müteşebbislik:

Yeni Ekonomide temel faktör olarak algılanmakta ve bu kapsamda

· müteşebbislik politikası risk alma gibi konularda müteşebbisliğin teşvik edilmesi,

· dinamik müteşebbislik eğitiminin önemli bir unsur olarak kabul edilmesi,

· müteşebbisliği yaygınlaştırmak ve aralarında bir bilgi ağı oluşturarak geliştirmek üzere “start up” oranlarının artırılması,

· müteşebbis politikası çerçevesinde KOBİ’lerin müteşebbisliklerini geliştirmek üzere; finans kaynaklarına daha iyi ulaşmalarını teminen politikalar geliştirilmesi önerilmektedir.

2. Yenilikçi iş ortamının teşvik edilmesi:

Innovasyon; modern bilgi güdümlü ekonomide önemli bir süreç olarak kabul edilmektedir. Müteşebbis politikası yenilikçi müteşebbisliğin geliştirilmesine yönelik uygun bir ortam oluşturmak amacıyla gerekli tüm unsurlar analiz edilerek belirlenecektir. Avrupa Araştırma Alanı ve bunlararası bilgi ağları bu sorunların giderilmesine katkıda bulunacaktır.

· Lizbon Zirvesinde kararlaştırıldığı üzere Avrupa Patent Uyumu ve diğer araçların geliştirmesi de gereklidir.

Innovasyonu engelleyen bir başka unsur, yetişmiş işgücü eksikliğidir.

Örneğin: Enformatik ve Telokom konularında yetişmiş işgücü eksikliği bulunmaktadır.

Eğitimde reform ve meslekiçi eğitim ile müteşebbisliğin bu yönde geliştirilmesi mümkündür.

3. E-Ekonomide Yeni İş Modellerini Canlandırma

Lisbon Doruğunun önemli bir mesajı Avrupa’da e-potansiyelinin geliştirilmesidir. Bunun başarılması; işletmelerin ve hane kalkının hızlı bağlantı kanallarıyla Internet erişimlerini yaygınlaştırmak, e-ticareti geliştirmekle mümkündür.

Avrupa’daki e-ticaretin %85’i B2B’dir.

B2C Geliştirme ve tekamül ile ifadelendirilmektedir.

B2B ise; devrim ve değişim ile işaret edilmektedir.

Çünkü; B2B, işletmelerde;

· temin, tedarik zinciri,

· yansanayi temini,

· satınalma,

· ürün geliştirme,

· pazarlama,

· lojistik dağıtımı,

gibi konuları bütünüyle “E-İş”; her işletmede yeni iş modellerinin geliştirilmesini gerektirmektedir.

Müteşebbis politikası “başarılı iş modellerinin geliştirilmesi”ni teşvik etmelidir.

4. İç pazardan hala alınacaklar bulunmakta:

İç Pazar AB’nin büyük başarılarındandır.

Lizbon Zirvesinde; iç pazarda hala fiyatların yüksek olduğu gaz, elektrik, taşıma, posta servisi gibi alanlarda gelişme kaydedilmesi gerektiğine dikkat çekilmiştir. Bu sektörlerde e-devlet hizmetlerine geçiş ile gereksiz masrafların düşünülebileceği ve fiyatlarında düşeceği belirtilmektedir.

5. Bürokrasinin Azaltılması

Tüm AB müktesebatının operasyonel düzeyde uygulamadaki deneyimleri çerçevesinde yeniden gözden geçirilmesi öngörülmektedir.

Komisyon mevzuata ilişkin önerilerin iş dünyasına etkilerine yönelik değerlendirmeleri yapıldıktan sonra mevcut mevzuata uyarlama yapılması konusunda kararlıdır.

6. Koordinasyon için Yeni Yöntemler: Benchmarking, İzleme ve Concerted (üst seviyede mutabakat sağlanmış ve işbirliği koordinasyon oluşturulmuş) Eylemler:

Avrupa Kurumları arasında koordinasyonun yeni aracı olarak kabul edilen “benchmarking” konusunda Haziran 2000’e kadar bir inceleme, Aralık 2000’e kadar bir final rapor hazırlanmasına ilişkin karar alınmıştır.

Burada “benchmarking”in AB’nin araştırma, eğitim, çevre, ekonomi ve müteşebbislik politikası konularında seminerler ve konferanslar yoluyla başarılı deneyimleri belirleme ve bunları değişme yöntemi olarak uygulaması planlanmaktadır.

Tüm bu eylemlerin BEST (Business Environment Simplification Task) prosedürü kapsamında yürütülmesi düşünülmektedir;

BEST Prosedürü;

· Rekabet gücü raporu vasıtasıyla ele alınacak konuları belirleyecektir.

· Üye Ülkeleri kapsamaktadır ve Lizbon Doruğunda ilan edilen BEST’in küçük firmalara ilişkin anlaşma eki Haziran 2000’e kadar onaydan çıkacaktır.

· Benchmarking veya concerted eylemler, deneyim ve pratiklerin değişimi amacıyla kullanacaktır.

· Sonuçları Avrupa Doruğuna sunulacaktır.

· Gerçek gelişme ve ilerlemeden emin olmak amacıyla tavsiyeleri izleyecektir.

“Benchmarking” ve “Concerted Eylemler”; rekabet gücünü yükseltmek üzere ciddi gelişim sağlayacak iki ilgili yöntem olup, Komisyonun Müteşebbis politikasını belirlemede önemli rol oynayacaktır.

C) MÜTEŞEBBİSLİK VE MÜTEŞEBBİSLER ÜZERİNE ÇOK YILLIK PROGRAM (2001-2005)

Önümüzdeki 5 yıl içerisinde bilgi güdümlü ekonomide müteşebbis politikasının gerektirdiği engeller kaldırılarak “Müteşebbis Avrupa” yaratılacaktır.

a. İdari ve düzenleyici iş ortamının geliştirilmesi ve basitleştirilmesi

b. Müteşebbisler için finansal ortamın geliştirilmesi

c. Müteşebbislerin Avrupalılaşma ve uluslararasılaşmasına katkıda bulunma,

d. KOBİ’lerin araştırma, yenilik ve eğitim imkanlarını geliştirme ve rekabet gücünü yükseltme

e. Girişimciliği teşvik etme

f. KOBİ politika araçlarını geliştirme

· “politika geliştirme” eylemine yeterli kaynak ayrılmadığını,

· Concerted eylemler ve BEST uygulamasının başarılı olduğunu geliştirilmesinde yarar olduğunu

· Avrupa Bilgi Merkezlerinin (Euro Info Centres) niteliksel ve niceliksel anlamda yüksek ses getirdiğini ve bunların ulusal KOBİ Geliştirme Kurumlarıyla entegrasyonunun sağlanmasında yarar olduğunu belirtmektedir.

a. Müşteri odaklı ve yüksek servis kültürü temeline dayalı, değerli ve üretken bir yaşam becerisi olarak “müteşebbisliğin Teşviki”

b. Sürdürülebilir kalkınma için araştırma yenilik ve müteşebbisliği geliştirici düzenleyici idari ortam ve iş ortamının teşviki

c. KOBİ’ler için finansal imkanları geliştirme

d. Bilgi temelli ekonomide KOBİ’lerin rekabet gücünü yükseltme

e. İş ortamını destekleyen bilgi ağı ve servislerin temini ve koordinasyonunu sağlama

1. Politika geliştirilmesini, iyi deneyimlerin belirlenmesi, değişimi ve uygulaması ile destekleme eylemleri (BEST prosedürü ile uygulama devam edecek)

2. KOBİ’lerin ihtiyaçlarının tümüyle göz önünde bulundurulmasını sağlama eylemleri

3. İş dünyasının ve özellikle KOBİ’lerin ihtiyaçlarını teknik ve istatistiki olarak anlamaya yönelik doneler geliştirme eylemleri

4. Yukarıdaki bilgilerin desteğiyle yapılan çalışmaların dağıtılıp yayılmasını sağlama eylemleri

5. KOBİ’lere bilgi desteği temini eylemleri

D) SONUÇ

2001-2005 dönemi için toplam 230 Milyon EURO ödenek ayrılan Çok Yıllık Programdan 15 üye ülke, 3 Avrupa Ekonomik Alanı Ülkeleri ile 12 aday ülke olmak üzere toplam 30 ülkenin istifade etmesi planlanmaktadır.