Öncelikle şu hususu belirtmekte yarar vardır. İnsanlar birbirlerinden farklı psiko-sosyal özelliklere sahiptirler. İnsanların doğaları ve ruh haletleri birbirlerinden tamamen farklıdır. Dolayısıyla, insanlar için öncelikli motivasyonel araçlar çok farklı olabilir. Örneğin, bir kişi için para çok önemli iken, bir diğer kişi için para ile birlikte işde kendisine duyulan saygı ve insan olarak kendisine verilen değer çok önem arzedebilir. Yüksek ücret her şey demek değildir. Çalışanların psiko-sosyal özellikleri değerlendirildiğinde değer verdikleri başlıca unsurlar şu şekilde sıralanabilir:

Çalışma ortamı,

Yetki ve sorumluluk sahibi olma,

Ücret

Yenilik ve yaratıcılık ihtiyacı,

Arkadaşlık-dostluk ilişkileri,

Yöneticilerle olan iletişim vs.

Tüm bu ve diğer unsurlar kişilerin organizasyonda önemsedikleri ve görmek istedikleri değerlerdir. Bu değerlerin önem ve öncelik sırası insanların kişilik özelliklerine ve içinde bulundukları ortama göre değişir.

Yönetime katılım. Organizasyonda çalışanların karar alma sürecine aktif olarak katılımı motivasyonel bir etki gösterir. Çalışanlar organizasyonu kendi sahip oldukları işletmeler olarak görürler ve daha fazla çalışma gereğini duyarlar.

Yetki ve sorumluluk devri. Organizasyonda çalışanlara yetki ve sorumluluk devredilmesi halinde bunun motivasyonel etkisi çok güçlü olur. Kişiler elde edecekleri başarının kendilerine ait olduğuna inanırlar. Aynı şekilde başarısızlığın faturasının da yine kendilerine çıkacağına inanırlar.

Rekabet. Motivasyonel araçlardan bir diğeri rekabettir. Rekabet, insanları daha fazla çalışmaya, üretmeye ve yeniliğe sevkeder.

Etkin iletişim. Organizasyonda yönetici ve çalışanlar arasında etkin iletişim olması insanları daha fazla çalışmaya sevkeder. Etkin iletişim, emir-komuta ilişkisi olmaksızın tüm organizasyon çalışanlarının yakın iletişimde bulunmaları, sahip oldukları bilgiyi paylaşmaları ve sorun çözme konusunda birbirlerinden destek ve yardım alabilmeleri demektir.

Çalışma yaşamının kalitesi. Bu genel kavramın içinde yeralan bazı unsurlar şunlar olabilir: İşyerinde çalışma koşullarının sağlıklı ve emniyetli olması, sosyal imkanlarının yeterli olması, spor-kültür-sanat vs. faaliyetlere organizasyonda yer verilmesi, emeklilik imkanların iyi olması vs. Çalışma yaşamı kalitesinin iyi olduğu organizasyonlarda daha yüksek bir motivasyonel etki görülebilir.

Takdir ve ödüllendirme. Kişilerin yaptıkları işlerin takdir edilmesi (“bir teşekkür çok şeyi ifade eder ve çok şeyi değiştirebilir.”) ve bu işlerinin sonucunda maddi olarak ödüllendirilmeleri önem taşır. Yüksek ücret vermek tek başına yeterli değildir. Organizasyonda daha fazla çalışan kişileri ayrıca ödüllendirmek, yenilik ve yaratıcılığı teşvik etmek için organizasyonda ödüllendirme sisteminin varlığı gerekir.

Kariyer geliştirme. Organizasyonda kişilerin mesleklerinde kendilerini geliştirebilmeleri ve yükselme olanaklarının mevcut olması son derece önem taşır. “Kariyer platoları” nın olması durumunda ise kişiler daha fazla çalışma gereğini duymazlar.

Eğitim olanakları. Organizasyonda çalışanların bilgi ve beceri düzeylerini artırmak için uygulanacak olan eğitim ve seminerlerin motivasyonel etkisinin yüksek olduğu söylenebilir.