Kurallar, toplumsal yaşamda insanların ve
organizasyonların davranış ve eylemlerine rehberlik eden, izin veren
ve aynı zamanda sınırlayan formel ve informel ilkeler ve normlardır.
Kurumlar ise insanların bir zaman süreci
içerisinde gösterdikleri davranışların, alışkanlıkların,
geleneklerin, değerler ve inançlarının toplamını ifade eder.
Kuralların ve kurumların evrimi medeniyete doğru
bir yolculuktur. Sosyal düzenin ve bu çerçevede ekonomik ve siyasal
düzenin varlığı ve istikrarlı biçimde sürdürülebilirliği kurallar ve
kurumlara bağlıdır.
İyi bir oyun, iyi oyunculardan ziyade öncelikle
iyi kurallara dayalıdır. Oyuncuların doğalarında kök salmış
hırslarına, tutkularına ve çıkarlarına gem vuracak olan ve toplumsal
oyunun karşılıklı menfaate dayalı olarak işbirliği içerisinde
sürdürülmesine imkan sağlayacak olan, kurallar ve kurumlardır.
Çoğunlukla kendiliğinden oluşan ve ancak çok uzun
bir zaman süreci içerisinde ani değişimlere konu olmaksızın evrimsel
bir gelişme gösteren kurallar ve kurumların önemini acaba yeterince
kavramış bulunuyor muyuz?