HASTALIĞIN ADI: STAGFLASYON
Hastalığın tanımı
Yüksek oranlı enflasyon ile işsizliğin bir arada olduğu istikrarsızlık halidir. Stagflasyon, konjonktürde “durgunluk içerisinde enflasyon” ya da “enflasyon içerisinde durgunluk” durumunu ifade eder. 1970’li yıllara kadar iktisatçılar, enflasyon ve işsizliğin (durgunluğun) birbiriyle ters ilişkili olan iki ayrı konjonktürel hastalık olduğu görüşündeydiler. 1970’li yıllarda enflasyonun, toplam talepteki fazlalıktan; işsizliğin ise toplam talepteki yetersizlikten oluştuğu kabul edilmekteydi. Oysa bu genel kabul, 1970’li yıllarda eş anlı ortaya çıkan “enflasyon+işsizlik” olgusu ile değişti.
Hastalığın ortaya çıktığı alanlar
Stagflasyon, konjonktürün hem canlanma, hem de daralmaya geçiş aşamalarında görülen bir ekonomik hastalıktır.
Hastalığın nedenleri
Enflasyonla mücadelede daraltıcı maliye politikası uygulanması (vergi oranlarının artırılması ve/veya yeni vergiler getirilmesi yoluyla toplam talebin kontrol altına alınmaya çalışılması),
Global kriz sonucunda toplam yatırımlarda azalma ve dolayısıyla ekonomide ortaya çıkan durgunluk ve işsizlik vs.
Hastalığın tedavisi
Keynezyen iktisatçıların önerdikleri enflasyonla mücadele programı, ekonomide işsizlik ve durgunluk sorununu gündeme getirmektedir. Bu bakımdan standart Keynezyen reçetelerin yeterli olmadığı konusunda son yıllarda iktisatçılar arasında görüş birliği mevcuttur. Liberal iktisatçılar “stagflasyon” sorununu, diğer konjonktürel dalgalanmalar gibi ekonomide ortaya çıkan geçici bir sorun olarak ele almaktadırlar ve stagflasyonla mücadelede müdahaleci devlet politikalarının uygulanmasının yeni sorunları beraberinde getireceğini ifade etmektedirler.
© C.C.Aktan. 2001.