HASTALIĞIN ADI: HİPERENFLASYON

Hastalığın tanımı

Genel fiyat düzeyinde ani ve sürekli artışlara hiperenflasyon adı verilmektedir. Genellikle yüzde 50’lerin üzerindeki fiyat artışları “hiperenflasyon” olarak adlandırılır. Bu konuda kesin bir ölçü ya da oran olmamakla birlikte önemli olan fiyat artışlarının ani bir şekilde gerçekleşmesi ve artışların birden çok yıl devam etmesidir. Hiperenflasyon çok uzun zaman devam eden bir kronik sorun olarak kalabilir. Fakat gerekli etkin anti-eflasyonist politikalar uygulanırsa hiperenflasyon kısa dönemde azaltılabilir.

Hastalığın ortaya çıktığı alanlar

Hiperenflasyon, mal piyasalarında ani fiyat artışları şeklinde ortaya çıkan bir hastalık türüdür.

Hastalığın nedenleri

Mali ve parasal disiplinden uzaklaşılarak ciddi anlamda kamu maliyesi dengelerinin bozulmuş olması,

Bütçe açıklarının aşırı boyutlara ulaşmış olması ve bunun sonucunda ortaya çıkan hızlı ve kontrolsüz parasal genişleme.

 

Hastalığın tedavisi

Hiperenflasyonla mücadelede kararlı bir siyasal irade mevcut olmalıdır.

Ciddi anlamda bir mali disiplin sağlanmalıdır. Kamu harcamaları ile kamu gelirleri arasındaki dengesizlik (mali dengesizlik) ortadan kaldırılmalıdır.

Parasal genişleme mutlaka belirli kurallara bağlanmalıdır. Merkez bankasının özerkliğini sağlayacak ve para arzındaki artışları belirli kurallara bağlayacak anayasal ve yasal düzenlemeler yapılmalıdır.

Para arzındaki artışların kontrol edilmesi için Merkez Bankası dışında bir Para Kurulu oluşturulması önerisi ciddi olarak düşünülmelidir.

© C.C.Aktan. 2001.