HASTALIĞIN ADI: AÇIK FİNANSMAN

 

Hastalığın tanımı

Açık finansman, kamu harcamaları ile kamu gelirleri arasındaki dengenin bozularak “bütçe açıkları”nın oluşması ve bu açıkların vergi dışı kaynaklar (borçlanma ve emisyon) ile karşılanması anlamına gelmektedir.

 

Hastalığın ortaya çıktığı alanlar

Açık finansman, kamu maliyesindeki dengesizlik sonucu ortaya çıkan bir ekonomik hastalıktır.

 

Hastalığın nedenleri

Kamu harcamalarının sürekli artış eğiliminde olması,

Kamu maliyesinde bütçe disiplinine önem verilmemesi,

Ekonomide ortaya çıkacak durgunluk ve deflasyonist eğilimlerle mücadelede açık finansman politikasının uygulanması gerektiğine inanılması, vs.

 

Hastalığın tedavisi

 

Mali disiplini tesis edecek anayasal kurallar tespit edilmelidir. Bu çerçevede ya anayasa içerisinde denk bütçe kuralı oluşturulmalı ya da sürdürülebilir bütçe açığı tanımlanarak, anayasada bu açığın GSYİH’ya olan oranı tespit edilmelidir.

Mali disiplin için kural oluşturmak kadar parasal disiplin için de kural oluşturmak önem arz etmektedir. Bu çerçevede hükümetlerin para arzının artırılması konusunda Merkez Bankası üzerindeki baskı ve müdahalelerini azaltmak için anayasada parasal kural belirlenmeli ya da merkez bankası özerkliğini garanti altına alacak anayasal ve yasal kurallar tespit edilmelidir.

Kamu borçlanmasının sınırları anayasa içerisinde tespit edilmelidir.

© C.C.Aktan. 2001.